احکام بانوان

 احکام حج

استفتا

سوال:گزاشتن لنزآرایشی برای بانوان چه حکمی دارد؟ جواب: همه مراجع :اگرعرفازینت محسوب نشود اشکال ندارد. (مکارم،نوری):اشکال ندارد سوال: حکم پوشش انگشترطلاوحلقه ی ازدواج بانوان،درصورتی که درمعرض دیدنامحرم است چگونه است؟ جواب: (امام،بهجت،صافی،فاضل):بایدازنامحرم بپوشاند. (سیستانی،مکارم،،نوری):پوشاندن آن لازم نیست. وحید خراسانی:بنابراحتیاج واجب باید ازنامحرم پوشانده شود. حکام رنگ کردن ابرو سوال: حکم پوشش انگشترطلاوحلقه ی ازدواج بانوان،درصورتی که درمعرض دیدنامحرم است چگونه است؟ جواب: (امام،بهجت،صافی،فاضل):بایدازنامحرم بپوشاند. (سیستانی،مکارم،،نوری):پوشاندن آن لازم نیست. وحید خراسانی:بنابراحتیاج واجب باید ازنامحرم پوشانده شود سوال:آیارنگ کردن ابرو زینت بوده وپوشاندن آن ازنامحرم واجب است؟ (امام ،خامنه ای ، فاضل،وحید): اگرزینت محسوب شود پوشاندن آن از نامحرم واجب است. (بهجت ،تبریزی ،صافی )پوشاندن آن از نامحرم واجب است. (سیستانی ،مکارم،نوری):جزء زینت ممنوع ،محسوب نمی شودوپوشاندن آن ازنامحرم واجب نیست. احکام دست دادن سؤال: هرگاه درمنطقه یا محیطی رسم بر این باشد که هنگام برخورد با یکدیگر مصافحه صورت گیرد و ترک این کار اهانت و بی ادبی نسبت به طرف مقابل محسوب شود، حکم دست دادن زن و مرد با این فرض چیست؟ جواب: همه مراجع: دست دادن با زن نامحرم جایز نیست و شعائر دینی باید حفظ شود و تفهیم حکم شرعی، حمل بر بی ادبی از بین می رود (دست دادن زن با مرد نامحرم نیز جایز نیست) منبع: پرسش و پاسخ دانشجویی ج 7 ص 406(چاپ چهارم) کسانی که با زن محرم هستند: 1- برادر 2و3- پدر وپدر بزرگ 4- دایی 5- عمو 6- پدر بزرگ شوهر 7- عموی مادر 8- عموی پدر 9- دائی مادر 10- دائی پدر 11- پدر شوهر 12- خواهر زاده (پسر) 13- برادرزاده (پسر) کسانی که با زن نامحرم هستند: 1- پسر خاله 2- پسر دائی 3- عموی شوهر 4- دائی شوهر 5- برادر شوهر 6- پسر عمو 7- بردارزاده شوهر 8- خواهرزاده شوهر ناشنیده ای درباره موسیقی از نگاه رهبر انقلاب: هر کاری که متکی به اراده ی انسان است باید برای هدفی انجام گیرد. هرچه هدف متعالی تر باشد ، آن کار یا هنر ارزشمندتر می شود. متأسفانه هدف موسیقی در شرق ، در حد تعالی خود موسیقی نبوده است . اینکه می گویم « شرق » منظورم ایران و کشورهای عربی است. وگرنه از وضعیت موسیقی در هند و چین و سایر ممالک خاور دور ، خبر ندارم. به هر حال تاریخ موسیقی ایران در طول قرون متمادی چه قبل و چه بعد از اسلام را خوانده ام ، و از سیر و سرنوشت موسیقی عرب به خصوص بعد از اسلام مطلعم. آنچه بر اساس مطالعات خود می توانم بگویم ، این است که موسیقی در منطقه ی ما برای هدف های متعالی به کار نرفته است. و این ، به خلاف سیر موسیقی در اروپا است. می دانید که من به طور طبیعی از جمله آدم های غرب ستیزم. چنان که هیچ وی‍‍ژگی غرب ، مرا مبهوت و مجذوب نمی کند. در عین حال وی‍ژگی های مثبت غرب را از روی محاسبه تأیید می کنم. یکی از آن وی‍ژگی ها مقوله ی موسیقی است. درست است که درغرب ، موسیقی رقص و لهو و سایر موسیقی های منحط وجود دارد ، اما در همان نقطه از جهان ، از دیرباز موسیقی های آموزنده و معنا دار هم بوده است ؛ موسیقی ای که برای گوش سپردن به آن ، انسان عارف واقف خردمند ، می تواند بلیط تهیه کند ، در سالن اجرای کنسرت بنشیند و ساعتی ، از آن لذت ببرد. در غرب موسیقی هایی که گاهی یک ملت را نجات داده و گاهی یک مجموعه ی فکری را به سمت صحیحی هدایت کرده ، کم نبوده است. غرب برخوردار از چنین ویژگی ای نیز بوده و هست. در شرقی که راجع به آن گفتم ( یعنی در محدوده ی جغرافیایی مورد اشاره ) متأسفانه موسیقی از چنین اعتبار و جایگاهی برخوردار نبوده است. موسیقی در اینجا عبارت از آهنگ ها و آلات و ادوات لهو بوده ؛ که فقها از آن ، به « موسیقی لهوی حرام » تعبیر کرده اند. برگرفته ازسایت شیعه نیوز احکام حدود ارتباط با نامحرم ازدیدگاه آیت الله صافی گلپایگانی : .سلام بر نامحرم چه حکمی دارد؟ در محیط‎های جمعی سلام بر جمع مانعی ندارد؛ ولی بهتر است از سلام‎های خصوصی که نوعاً زمینه ساز فتنه است، اجتناب شود. از امیرمؤمنان علیه‌السلام روایت شده است که فرمود: «من به زن جوان سلام نمی‎کنم؛ زیرا می‎ترسم در قلبم چیزی خلجان کند که مطلوب پروردگار نیست.» لطف الله صافی آیا صحبت با نامحرم در محیط خلوت و به مدت طولانی جایز است؟ اگر محیط خلوتی باشد که دیگری نتواند به آن وارد شود بودن دو نامحرم در آن مکان، حرام است، و در غیر آنجا هم، اگر صحبتهای شهوانی باشد، یا مفسده دیگری بر آن مترتب شود، جایز نیست. لطف الله صافی آیا رعایت حجاب در مقابل پسر خاله و پسر عمو لازم است، اگر چه مسن‎تر از خودم و جای پدرم باشند؟ پسر عمه، پسر خاله، پسر دایی و پسر عمو همه نامحرم هستند و رعایت حجاب در برابر آن‎ها واجب و ترک آن گناه است؛ و بالا بودن سن آنان موجب تغییر حکم نیست. آیا می‎توانیم با دختر نامحرمی، صیغه خواهر و برادری بخوانیم، و مثل خواهر و برادر با هم رفتار کنیم؟ خیر، صیغه خواهر و برادری با نامحرم مشروع نیست، آنچه موجب محرمیت می‎شود، انجام عقد ازدواج بصورت دائم یا موقت، با رعایت شرائط مربوطه است. با توجّه به این‎که کلاس‎های دانشجویان دختر و پسر با هم برگزار می‎شود، طبعاً ناخودآگاه چشم آدم به دختران نامحرم می‎افتد، حکم آن چیست؟ نگاه غیر عمدی و بدون قصد لذت اشکال ندارد. احکام خریدونگهداری ماهواره ازدیدگاه مقام معظم رهبری (حفظه الله): آیا خرید و نگهدارى و استفاده از دستگاه گیرنده برنامه‏هاى تلویزیونى از ماهواره جایز است؟ و اگر دستگاه گیرنده مجانى به دست انسان برسد چه حکمى دارد؟ دستگاه آنتن ماهواره‏اى از این جهت که صرفا وسیله‏اى براى دریافت برنامه‏هاى تلویزیونى است که هم برنامه‏هاى حلال دارد و هم برنامه‏هاى حرام، حکم آلات مشترک را دارد. لذا خرید و فروش و نگهدارى آن براى استفاده در امور حرام، حرام است و براى استفاده‏هاى حلال جایز است. ولى چون این وسیله براى کسى که آن را در اختیار دارد زمینه دریافت برنامه‏هاى حرام را کاملا فراهم مى‏کند و گاهى نگهدارى آن مفاسد دیگرى را نیز در بر دارد، خرید و نگهدارى آن جایز نیست مگر براى کسى که به خودش مطمئن است که استفاده حرام از آن نمى‏کند و بر تهیه و نگهدارى آن در خانه‏اش مفسده‏اى هم مترتّب نمى‏شود. لکن اگر قانونى در این مورد وجود داشته باشد باید مراعات گردد پوشیدن لباس مردانه برای زنان حتی در حکم لباس موقت چه حکمی دارد؟آیات عظام امام(ره) و بهجت: بنابر احتیاط واجب، پوشیدن لباس مختص به جنس مخالف جایز نیست . درصورتی که زن به صورت موّقت هم و حتّی در مدّت کوتاهی لباس شوهرش را در منزل بپوشد. بنا بر احتیاط واجب جایز نیست. - آیات عظام خامنه ای، فاضل ، تبریزی، وحیدی خراسانی: بنابر احتیاط واجب پوشیدن لباس مختص به جنس مخالف، در صورتی که آن را پوشش خود قرار دهد، جایز نیست. در صورتی که زن به مدت کوتاهی لباس شوهرش را در منزل بپوشد اشکالی ندارد. طهارت‏ - احکام بانوان‏ س 216: مادرم از ذریّه پیامبر اکرم «صلى الله علیه و آله» است. آیا من نیز از سادات محسوب مى‏شوم؟ آیا مى‏توانم عادت ماهیانه‏ام را تا شصت سالگى، حیض قرار دهم و در آن ایام نماز و روزه خود را انجام ندهم؟ زنى که پدرش هاشمى نیست هر چند مادرش از سادات باشد اگر بعد از پنجاه سالگى خونى را مشاهده کند، محکوم به استحاضه است. س 217: اگر زنى که به خاطر نذر روزه روز معینى روزه‏دار است، در حال روزه حیض شود، چه تکلیفى دارد؟ روزه‏اش با عادت شدن، ولو در یک جزء از روز باشد، باطل مى‏شود و قضاى آن روز بعد از پاک شدن بر او واجب است. س 218: لکه‏هائى که زن بعد از یقین به پاک شدن مى‏بیند، با توجه به این که آن لکه‏ها نه اوصاف خون را دارند و نه خون مخلوط با آب را، چه حکمى دارد؟ اگر خون نباشد حکم حیض را ندارد، و اگر خون باشد اگر چه به صورت لکّه‏هاى زرد رنگ و از ده روز تجاوز نکند همه آن لکّه‏ها محکوم به حیض است، و تشخیص این موضوع به عهده زن‏است. س 219: جلوگیرى از عادت ماهیانه بوسیله دارو به خاطر روزه ماه رمضان چه حکمى دارد؟ اشکال ندارد. س 220: اگر زنى در ایام باردارى به خون ریزى کمى مبتلا شود ولى باعث سقط حمل او نگردد، آیا غسل بر او واجب مى‏شود یا خیر؟ وظیفه او چیست؟ خونى که زن در ایام باردارى مى‏بیند اگر صفات و شرائط حیض را داشته باشد، و یا در زمان عادت بوده و سه روز اگر چه در باطن استمرار داشته باشد خون حیض است والا استحاضه خواهد بود. س 221: زنى داراى عادت ماهیانه معینى مثلا هفت روز است، به علت گذاشتن دستگاه جلوگیرى از حاملگى، هر بار دوازده روز خون مى‏بیند. آیا خونى که از روز هفتم به بعد مى‏بیند خون حیض است یا استحاضه؟ اگر خون تا روز دهم قطع نشود، خونى که در ایام عادت مى‏بیند خون حیض است و باقى استحاضه خواهد بود. س 222: آیا جایز است زنى که در حال حیض و یا نفاس است داخل حرم امامزادگان «علیهم السلام» شود؟ جایز است. س 223: زنى که عمل کورتاژ (سقط جنین) را انجام داده، در حال نفاس است یا خیر؟ بعد از سقط جنین ولو به صورت علقه باشد اگر خونى را مشاهده کرد، محکوم به نفاس است. س 224: خونى که زن در سن یائسگى مى‏بیند، چه حکمى دارد؟ و وظیفه شرعى او چیست؟ محکوم به استحاضه است. س 225: یکى از راههاى جلوگیرى از حاملگى‏هاى ناخواسته، استفاده از داروهاى ضد حاملگى‏است. زنهائى که از این داروها استفاده مى‏کنند لکه‏هاى خونى را در ایام عادت و غیر آن مشاهده مى‏کنند. این لکه‏ها چه حکمى دارد؟ اگر این لکه‏ها واجد شرایط شرعى حیض نباشد، حکم حیض را ندارد، بلکه محکوم به استحاضه‏است. احکام نماز - شرکت زنان در نماز جماعت‏ س 595: آیا شارع مقدس زنان را همانند مردان به شرکت در نماز جماعت مساجد یا نماز جمعه تشویق فرموده یا اینکه نماز خواندن آنها در خانه بهتر است؟ شرکت زنان در نماز جمعه و جماعت اشکال ندارد و ثواب جماعت دارد. س 596: در چه صورتى زن مى‏تواند امام جماعت شود؟ امامت زن در نماز جماعت فقط براى زنان جایز است. س 597: شرکت زنان (مانند مردان) در نماز جماعت از جهت استحباب و کراهت چه حکمى دارد؟ شرکت آنها در صورتى که پشت سر مردان بایستند چه حکمى دارد؟ آیا در حالى که پشت سر مردان براى نماز جماعت ایستاده‏اند، احتیاج به پرده و ساتر است؟ اگر در نماز کنار مردان بایستند، از جهت حائل چه حکمى دارد؟ با توجه به اینکه پشت پرده بودن زنان هنگام نماز جماعت و سخنرانى‏ها و مراسم دیگر، موجب تحقیر و اهانت به آنها مى‏شود. حضور و شرکت زنان در نماز جماعت اشکال ندارد، و اگر پشت سر مردان بایستند، احتیاجى به حائل و پرده نیست، ولى اگر در کنار مردان بایستند سزاوار است که حائلى بین آنها باشد تا کراهت کنار هم ایستادن مردان و زنان در نماز برطرف شود، و اینکه وجود حائل بین زنان و مردان در نماز موجب تحقیر و توهین به شأن و کرامت زنان مى‏شود، توهم و خیالى بیش نیست و اساسى ندارد، بعلاوه دخالت دادن نظرات شخصى در فقه صحیح نیست. س 598: کیفیت اتصال و عدم اتصال صفوف زنان و مردان در نماز در صورت نبودن پرده و حائل چگونه است؟ زنان مى‏توانند پشت سر مردان بدون فاصله بایستند. احکام نماز - تبعیت زن و اولاد در وطن‏ س 704: آیا زن در وطن و اقامت تابع شوهر است؟ مجرد زوجیّت موجب تبعیّت قهرى نمى‏شود، و زن مى‏تواند در انتخاب وطن و قصد اقامت تابع شوهر خود نباشد. بله، اگر زن در انتخاب وطن و اعراض از آن تابع اراده همسرش باشد، قصد شوهرش براى او کافى است و شهرى که همسرش با او براى زندگى دائم و به قصد توطن به آنجا رفته است، وطن وى هم محسوب مى‏شود و همچنین اعراض شوهر او از وطن مشترکشان با خروج از آن و رفتن به جائى دیگر، اعراض او از وطن هم محسوب مى‏گردد، و براى اقامت ده روز در سفر، اطلاع او از قصد شوهرش مبنى بر اقامت ده روز با این فرض که وى تابع اراده شوهر است براى وى کافى است، بلکه اگر مجبور به همراهى با شوهرش در مدت اقامت در آنجا باشد، نیز حکم همین است. س 705: جوانى با زنى از شهرى دیگر ازدواج نموده است، هنگامى که این زن به خانه پدرش مى‏رود، نمازش قصر است یا تمام؟ تا زمانى که از وطن اصلى خود اعراض نکرده، نمازش در آنجا تمام است. س 706: آیا زن و فرزندان مشمول مسأله «1284» رساله حضرت امام «قدس سره» هستند؟ یعنى در تحقق سفر آنها قصد سفر توسط آنان شرط نیست؟ و آیا وطن پدر موجب تمام بودن نماز کسانى که تابع وى هستند، مى‏گردد؟ اگر در سفر تابع پدر ولو قهرا باشند، قصد پدر براى پیمودن مسافت در صورت اطلاع آنان از آن کافى است. ولى در انتخاب وطن و اعراض از آن، اگر در تصمیم‏گیرى و زندگى مستقل نباشند، یعنى بر حسب طبیعت و ارتکازشان تابع اراده پدر باشند، در اعراض از وطن سابق و اتخاذ وطن جدید که پدر با آنها براى زندگى دائمى به آنجا رفته است، تابع وى خواهند بود. منبع: پایگاه اطلاع رسانی زن مسلمان معصومه صالحی

طواف

کسى که با احرام عمره تمتع وارد مکه معظمه شود, اولین عملى که بر او واجب است , طواف خانه خـداسـت و آن عـبـارت اسـت از:هـفـت مـرتـبـه دور خـانه کعبه گردیدن که هر دورى را یک شوطمى گویند.

مساله 107 - طواف از ارکان عمره تمتع , حج تمتع و عمره مفرده است , و اگر کسى آن را از روىعمد ترک کند تا وقت آن فوت شود, عمره او باطل است .

مساله 108 - اگر طواف را سهوا ترک کند, عمره و حج اوباطل نیست , ولى لازم است هر وقت کهیـادش آمـد آن را بـه جاآورد و اگر به وطن خود برگشته و رجوع به مکه براى او مقدورنیست یامشقت دارد باید به شخص مورد اطمینانى نیابت دهدکه از طرف او به جا آورد, و اگر ترک طواف از روى جهل باشدباید حج را اعاده و یک شتر قربانى کند.

مـسـالـه 109 - اگـر شـخصى به واسطه مرض , قدرت نداشته باشد, طواف کند و تا آخر وقت نیزقـدرت پـیـدا نـکند, پس اگرممکن است خود او را به یک نحو ببرند و طواف دهند به طورى کهپـاهایش به زمین کشیده شود و اگر به این صورت ممکن نباشد, او را به دوش بگیرد به گونه اىکه پاهایش به زمین کشیده شود یا بر تخت گذارند و اگر طواف دادن او به هیچ نحوممکن نشد,بـراى او نـایب بگیرند, و حکم فوق در بعض اشواطنیز جارى است , لذا نایب مى تواند بقیه اشواط رابلافاصله وبدون فوت موالات انجام دهد.

شرایط طواف

اول - نـیـت : یعنى طواف را با قصد قربت و براى اطاعت خداوندبه جا آورد و تردید در نیت موجب بطلان عمل است

مـسـالـه 110 - لازم نـیست نیت را به زبان آورد, بلکه همچنان که بنا دارد این عمل را به جا آورد,کـفایت مى کند و در طواف لازم است که منوى معین باشد, یعنى نوع طواف را (طواف عمره تمتعیا طواف حج تمتع ) ولو به طور اجمال مشخص کند.

دوم - طهارت : یعنى پاک بودن از حدث اکبر (مثل جنابت وحیض و نفاس ) و حدث اصغر (یعنى باوضو باشد).

مـساله 111 - طهارت از حدث اکبر و اصغر در طواف واجب ,شرط است , چه طواف عمره باشد یاطـواف حـج یـا طواف نساء حتى در عمره و حج مستحبى چون پس از احرام اتمام آنها واجب مى شود.

مـسـاله 112 - اگر شخصى که حدث اکبر یا اصغر داشته ,طواف واجب به جا آورد, طواف او باطلاست , چه از روى عمدباشد یا از روى غفلت یا فراموشى یا ندانستن مساله .

مـساله 113 - اگر در اثناى طواف , حدث عارض شود .

پس اگر بعد از گذشتن از نصف بوده بایدطـواف را قـطـع کـنـد و طـهـارت تحصیل کند و از همان جا که طواف را قطع کرده تمام کند واگرپیش از تمام شدن دور چهارم و بعد از گذشتن نصف , حدث عارض شود, احتیاط مستحب آناسـت کـه طـواف را تـمـام کـنـد واعاده کند و اگر قبل از گذشتن از نصف است باید طواف رااعاده نماید.

وظیفه زن حائض در طواف

مساله 114 - اگر در اثناء طواف حدث اکبر, مثل حیض عارض شود باید فورا از مسجدالحرام خارج شـود پـس اگر پیش از نصف دور چهارم باشد پس از غسل , طواف را اعاده کند و اگر بعد ازنصف دور چهارم بوده بعد از غسل اتمام مى نماید و به اعاده نیازى نیست , هر چند احوط مى باشد.

مـسـالـه 115 - س - کسى که بعد از تقصیر در عمره تمتع متوجه شود که وضوى او باطل بوده یاوضو نداشته و با این حال طواف کرده و نماز طواف خوانده , وظیفه او چیست ؟

ج - طواف و نماز را اعاده کند, وعمره او صحیح است .

مـساله 116 - اگر صاحب عادت وقتیه و عددیه که عددش مثلاهفت روز است , در روز هفتم پاک شـد و غـسـل کـرد و اعـمـال حـج را بـه جـا آورد ولى بعدا لک دید, اگر خون از روز دهم تجاوزنـکـرده ,محکوم به حیض است که در وسعت وقت , باید طواف و نماز رااعاده کند و در ضیق وقت محل اشکال است که در این صورت مراعات احتیاط لازم است .

مـسـالـه 117 - اگر زنى به علت خوردن قرص , نظم عادت ماهانه اش به هم بخورد, به طورى کهگـاهى در مدت طولانى مرتب خون و لک مى بیند, اگر خون سه روز استمرار داشته باشد, ولو بهایـن صـورت کـه تـا سه روز باطن فرج آلوده باشد,حکم حیض را دارد, واگر این گونه نباشد, بهوظایف مستحاضه عمل کند.

مساله 118 - اگر زنى در عمره تمتع قبل از سه شوط و نیم ,حائض شد و تا قبل از رفتن به عرفات پاک نشد, مورد عدول به حج افراد است و اگر بعد از سه شوط و نیم , در طواف عمره تمتع ,حائض شد باید سعى و تقصیر را انجام دهد و براى حج تمتع محرم شود و در وقت انجام طواف حج , قبل یابعد از آن , بقیه طواف عمره تمتع و نماز آن را به جا آورد.

مـسـالـه 119 - اگر زنى عمره تمتع را انجام داد و بعد از عمل متوجه شد که طواف او باطل بودهاست و بعدا عذر زنانه پیدا کردو تا وقوف به عرفات پاک نشد, براى حج محرم شود و پس ازآمدن بهمکه و رفع عذر, آن اعمال را انجام دهد.

مساله 120 - نماز و طواف براى زن در مستحاضه کثیره , هرکدام مستقل است و براى هر یک غسللازم است , مگر آن که از وقت غسل براى طواف تا آخر نماز, خون قطع شود.

مساله 121 - اگر زنى پنجاه سال قمرى او تمام باشد و سیده هم نباشد, مدتى خون نبیند و بعد ازمدتى در عرفات خون ببیند, آن خون حکم مستحاضه را دارد, اگر چه همه اوصاف حیض را داشتهباشد.

مـساله 122 - اگر زنى بعد از وقوفین حیض شود, ولى بامصرف کردن قرص , خون قطع گردد واعمال را انجام دهد, ولى بعد از آن لک ببیند در این صورت اگر خون سه روز مستمر نبوده و حتىدر باطن فرج هم قطع شده حیض نبوده و با انجام مستحاضه عمل او صحیح است .

مـسـالـه 123 - اگر شخصى غسل مس میت به گردنش باشدو بعد از اعمال طواف متوجه شود,اگر بعد از مس میت غسل جنابت کرده باشد, غسل جنابت کفایت مى کند و عملش صحیح است والا باید طواف و نماز آن را اعاده کند.

مساله 124 - س - زن مستحاضه اى بعد از غسل و وضومشغول طواف مى شود در اثناى طواف لک مى بیند وظیفه اوچیست ؟

ج - اگـر خـون او مستمر است , به وظیفه عمل کرده با تحفظ ازخروج خون , چیزى بر او نیست ودر غیر این صورت حکم حدث جدید را دارد.

مـسـالـه 125 - س - زنـى به تصور این که پاک شده است , طواف را انجام مى دهد و در اثناى سعىمـتوجه مى شود که هنوز پاک نشده است آیا سعى او نیز باطل است و اگر بعد از سعى متوجه شود,چگونه است ؟

ج - در فـرض اول سـعـى را قـطـع کند و پس از پاک شدن ازحیض , طواف و نماز را اعاده کند واحـتـیـاط آن است که پس ازاعاده طواف و نماز سعى را اتمام و اعاده نماید و این احتیاطمستحب اسـت و در هـر دو صورت اعاده کفایت مى کند و درفرض دوم نیز اعاده طواف و نماز لازم و اعادهسعى مبنى براحتیاط است .

مـسـاله 126 - زنى که در غیر ایام عادت لک دیده و با اعتقاد به پاکى , طواف و نماز را انجام داده وشب بعد خون دیده با شرائطحیض , اگر یقین کند که بعد از دیدن لک , خون در باطن فرج بوده وقـطع نشده , حیض بوده است و طواف و نمازش صحیح نیست واگر شک دارد یا یقین کند که خونقـطـع شـده , حـیـض نبوده است واعمالش صحیح است .

در صورت اول حج او صحیح است و فق ط طـواف و نـماز را اعاده کند و اگر در عمره بوده درصورت ضیق وقت باید از عمره تمتع عدولکند به حج افراد و پس ازحج عمره مفرده به جا آورد.

مـسـالـه 127 - س - زنـهـایى که براى جلوگیرى از قاعدگى ازقرص استفاده مى کنند تا موقعطـواف گـرفـتـار حـیـض نـباشند درایام عادت ممکن است یک یا دو لکه کم رنگ ببیند, آیا اینخون استحاضه است یا خون قروح جروح , در هر صورت به طواف ضرر مى زند یا خیر؟

ج - حکم استحاضه را دارد و باید به وظیفه مستحاضه عمل کنند و اگر در اثناى طواف لک دیده ,تفصیلى بین ماقبل از تمام شدن سه شوط و نصف و مابعد آن هست .

شک در طهارت

مساله 128 - اگر شخصى با وضو بوده و شک کند که حدث عارض شده یا نه , بنا را بر وضو داشتن بـگـذارد و لازم نـیـست وضو بگیرد, و همچنین اگر از حدث اکبر پاک بوده و شک کند که حدث عارض شده یا نه , لازم نیست غسل کند.

مـسـاله 129 - زنى که قبلا حائض یا نفساء بوده است و قبل ازانجام طواف شک کند که غسل انجامداده یا نه , باید غسل کند.

مـساله 130 - اگر شخصى محدث به حدث اصغر یا اکبر بوده و شک کند که وضو گرفته یا نه و یاغسل کرده یا نه , باید درفرض اول وضو بگیرد و در فرض دوم باید غسل کند.

مـساله 131 - اگر بعد از تمام شدن طواف شک کند که با وضوآن را به جا آورده یا نه یا شک کند باغسل آن را بجا آورده یا نه ,طواف او صحیح است , لکن براى اعمال بعد باید طهارت تحصیل کند.

مـسـالـه 132 - اگر در اثناى طواف شک کند غسل جنابت یاحیض را انجام داده یا نه باید فورا ازمـسـجدالحرام بیرون برود.پس اگر نصف شوط چهارم را تمام کرده بود و شک کرده , بعد ازغسلبرگردد و تتمه را به جا آورد و الا بعد از غسل طواف را اعاده کند و احتیاط آن است که در صورت اول نیز اعاده کند.

وظیفه زن مستحاضه

مـسـالـه 133 - اگر زنى در اثناى طواف مستحاضه قلیله شود, اگربعد از تمام شدن نصف شوط چـهـارم بـاشـد, پـس از تـجـدید وضو وتطهیر بدن و لباس , طواف را تمام مى کند و اگر قبل ازنـصف شوط چهارم باشد به احتیاط مستحب پس از تجدید وضو وتطهیر, آن را اتمام و سپس اعادهنماید و در هر دو صورت اعاده کفایت مى کند.

مـسـالـه 134 - س - زنـى که حیض نمى شود, ولى هر دو ماه یک بار دو سه روزى لک و ترشحات مى بیند وظیفه اش چیست ؟

ج - اگر خون تا سه روز استمرار ندارد, ولو به این نحو که پس از خارج شدن تا این مدت فرج آلودهباشد, حکم استحاضه رادارد.

مساله 135 - س - تکلیف مستحاضه کثیره در طواف و نمازطواف چیست ؟

ج - مستحاضه کثیره باید تمام وظایفى را که براى نماز یومیه لازم است , انجام دهد, و براى هر یک از طواف و نماز آن جداگانه غسل کند مگر آن که از وقت غسل طواف تا آخر نمازخون قطع باشد واحتیاط واجب آن است که به وظایفى که براى نمازهاى یومیه انجام داده اکتفا نکند.

مساله 136 - س - تکلیف مستحاضه متوسطه در طواف ونماز طواف چیست ؟

ج - باید براى هریک از طواف و نماز آن جداگانه غسل کند,مگر آن که از وقت غسل طواف تا پایاننماز خون قطع باشد وبنابر احتیاط واجب به غسلى که براى انجام نمازهاى یومیه به جا آورده اکتفانکند.

مساله 137 - س - تکلیف مستحاضه قلیله در طواف و نمازطواف چیست ؟

ج - مستحاضه قلیله براى انجام هریک از طواف واجب و نمازآن باید, مانند نماز یومیه بدن خود راتطهیر کند و پنبه اى که براى جلوگیرى از خون بر خود گرفته عوض کند و وضو هم بگیرد.

مـسـاله 138 - س - آیا زن مستحاضه بدون به جا آوردن غسلهایى که بر او لازم است مى تواند واردمسجدالحرام شود؟

ج - مستحاضه قلیله مى تواند, ولى مستحاضه متوسطه وکثیره براى داخل شدن به مسجدالحرام ,احتیاط مستحب آن است که غسل کند.

مساله 139 - س - اگر زن مستحاضه - که باید براى هر نماز وطواف غسل کند - طبق وظیفه اش غـسـل کـرد و یا وضو گرفت ,سپس طواف را شروع کرد بین طواف , نماز ظهر شروع شد,نماز راخواند و با همان طهارت اول , بعد از نماز طواف را ادامه داد, آیا طوافش صحیح است ؟

ج - اگر از هنگام غسل تا آخر طواف خون قطع بوده , طواف صحیح است .

مـساله 140 - س - زن مستحاضه که باید غسل و وضو بگیردو با این کار فاصله اى بین اعمال پیش مـى آیـد - کـه شاید طولانى هم باشد مثلا برود منزل , غسل کند و برگردد - آیا این فاصله اشکالندارد؟

ج - اگر خون قطع نمى شود براى هریک از طواف و نماز بایدغسل کند و وضو بگیرد و باید طورىبـاشد که بعد از غسل ووضو مبادرت به عمل نماید, بنا بر این , اگر با رفتن به منزل نتواند مبادرت کند نزدیک مسجدالحرام غسل کند و وضوبگیرد.

مـسـالـه 141 - س - زنـى کـه حیض نمى شود, ولى هر دو ماه یک بار دو سه روزى لک و ترشحات مى بیند وظیفه اش چیست ؟

ج - اگر خون تا سه روز استمرار ندارد, ولو به این نحو که پس از خارج شدن تا این مدت فرج آلودهباشد, حکم استحاضه رادارد.

مساله 142 - س - زنى مساله را نمى دانست , بعد از پاک شدن از حیض , خیال مى کرده , جنب است و لذا غسل جنابت را نیت کرد و با همین حال حج را انجام داد, حج او چگونه است ؟

ج - اگـر منظور او غسل براى حدثى است که از خون داشته واسم آن را جنابت گذاشته , عملش صحیح است .

سوم - طهارت بدن و لباس از نجاست مـسـالـه 143 - احتیاط مستحب آن است که محرم , ازنجاستى که در نماز عفو شده - مثل خونکمتر از درهم وجامه اى که با آن نتوان نماز خواند, مثل عرقچین و جوراب ,حتى انگشتر نجس -اجتناب کند.

مـسـالـه 144 - اگـر نـجـاسـت بـدن یا لباس را فراموش کند اعاده طواف خالى از قوت نیست وهمین طور است اگر در بین طواف یادش بیاید که بدن یا لباس او نجس بوده است .

مـسـاله 145 - اگر در بین طواف علم پیدا کند که نجاست به بدن یا لباس او از اول بوده , احتیاطآن است که طواف را رها کندو تطهیر کند و از همان جا بقیه طواف را تمام کند و بعد از آن ,طواف را اعاده کند, گرچه اکتفا به اعاده خالى از قوت نیست ,خصوصا اگر تطهیر زیاد طول بکشد.

چهارم : ستر عورت و بدن است مساله 146 - اگر زنى بدون ساتر عورت و بدن , طواف کندطواف او باطل است .

مگر وجه و کفین ,هـمـچـنـین مباح بودن ساتر معتبر است پس با ساتر غصبى طواف صحیح نیست , واحتیاط واجب آن اسـت که با لباس غصبى غیر ساتر نیز طواف نکند .

در هر حال , احتیاط آن است که شرایط لباس نمازگزار رارعایت کند.

واجبات طواف

اول و دوم : این که طواف را از حجرالاسود شروع و به حجرالاسودنیز ختم کند.

مـساله 147 - در شروع کردن از حجرالاسود لازم نیست که تمام اجزاى بدن طواف کننده از تماماجـزاى حـجـرالاسـود عبورکند, بلکه واجب آن است که انسان از حجرالاسود هر جاى آن که باشدشـروع کـنـد و بـه هـمـان جـا ختم کند و اگر در عرف گفته شود که از حجرالاسود شروع و بهحجرالاسود ختم کرد, مجزى است .

مـسـاله 148 - بر محرم لازم نیست در هر شوط بایستد وقصد شوط بعدى کند, بلکه اگر در اولطواف نیت نماید مى تواندبقیه اشواط را دور بزند تا هفت شوط تمام شود.

سوم : واجب است در تمام اشواط, خانه کعبه در طرف چپ طواف کننده واقع شود.

مـسـاله 149 - طواف کردن باید به نحو متعارف باشد و لازم نیست در تمام حالات طواف , خانه راحـقـیـقتا به شانه چپ قراردهد, بلکه اگر در موقع دور زدن از مقابل ارکان و طواف به دورحجراسماعیل (ع ) خانه از طرف چپ قدرى خارج شود, مانع ندارد.

مساله 150 - واجب نیست در حال طواف , روى طواف کننده به طرف جلو باشد, بلکه جایز است بهیمین ویسار نگاه کند وصفحه صورت را برگرداند, بلکه به عقب نگاه کند و مى تواندطواف را رهاکند و خانه را ببوسد و برگردد از همان جا اتمام کند.

چـهـارم : داخـل کـردن حـجـر اسـماعیل (ع ) است در طواف و اگربه هنگام طواف , داخل حجراسـمـاعـیـل (ع ) شـد, طـوافـش بـاطـل است و باید اعاده کند و اگر عمدا این کار را بکند, حکمابـطـال عـمـدى طواف را دارد - که گذشت - و اگر سهوا این کار را بکند,حکم ابطال سهوى رادارد.

پنجم : طواف بین خانه کعبه و مقام حضرت ابراهیم (ع )باشد.

مـساله 151 - احتیاط آن است که طواف بین کعبه و مقام ابراهیم (ع ) باشد, هر چند کفایت طواف در خارج از مقام بامراعات اتصال صفوف طواف کنندگان خالى از قوت نیست .بنابر این تا جایى کهجـمعیت طواف کننده متصل به هم مشغول طوافند طواف در آن محدوده صحیح است , هر چندازپشت مقام باشد و بین طواف واجب و مستحب در محدوده فرقى نیست .

ششم : خروج طواف کننده از خانه کعبه وآنچه بدان مربوطاست .

مـسـاله 152 - در اطراف دیوار خانه خدا, یک پیش آمدگى است که آن را شاذروان گویند و آنجـزء خانه کعبه است وطواف کننده باید آن را هم داخل طواف قرار دهد, ولى اگر کسى در بعضىاز احـوال به واسطه کثرت جمعیت یا غیر آن بالاى شاذروان برود و دور بزند آن مقدار که دور زدهباطل است و بایدآن را اعاده کند.

مـسـالـه 153 - در حال طواف دست گذاشتن روى دیوارحجر اسماعیل (ع ) جایز است , گرچهاحتیاط مستحب درترک آن است .

هفتم : طواف باید هفت شوط کامل باشد نه کمتر و نه زیادتر.

مـسـالـه 154 - اگـر از اول طـواف کـنـنده عمدا کمتر از هفت دورو یا بیشتر از آن را قصد کندطـوافـش بـاطـل اسـت , اگـرچه به هفت دور تمام کند و احتیاط واجب آن است که اگر از روىنـدانستن حکم , یا از روى سهو و غفلت باشد, طواف را اعاده کند, مگرآن که جاهل قاصر باشد کهعدم وجوب اعاده , خالى از وجه نیست , هر چند احتیاط در اعاده است .

مـسـاله 155 - اگر عمدا از طواف واجب کم کند, چه یک دوریا کمتر یا بیشتر از یک دور, واجب اسـت آنرا اتمام کند درصورتى که موالات فوت نشود و در صورت فوت موالات حکمش حکم قطعطواف است .

مـسـاله 156 - اگر سهوا از طواف کم کند, چنانچه از نصف تجاوز کرده باشد, اقوى آن است که ازهـمـان جا طواف را تمام کند در صورتى که فعل کثیره نکرده باشد والا احتیاط واجب اتمام و اعادهاست .

مـساله 157 - در طواف واجب قران جایز نیست , یعنى جایزنیست طواف واجب را تمام کرد بدوناینکه نماز طواف رابخواند و فاصله شود, یک طواف دیگر به جا آورد.

مـسـاله 158 - اگر بعد از مراجعت به وطن متوجه شود که طواف ناقص بوده احتیاط آن است کهخودش برگردد و درصورت مشقت , نایب بگیرد.

احکام قطع طواف

مـساله 159 - قطع کردن طواف مستحبى , هر چند بدون عذرهم باشد جایز است و اقوى کراهت قـطـع طـواف واجـب است , بدون عذر, و احوط عدم قطع است به طورى که بقیه راترک کند تاموالات عرفیه به هم بخورد.

مساله 160 - اگر بدون عذر طواف را قطع کرد, احوط آن است که اگر بعد از نصف شوط چهارمبـاشد طواف را تمام کندو بعد اعاده کند هر چند مى توان به اتمام هم اکتفاء نمود و این در صورت اتـیان منافى است , حتى مثل فصل طویل , والااتمام مطلقا کافى است , اما در صورت عدم اتیانمنافى اگربرگردد و تمام کند طوافش صحیح است .

مساله 161 - اگر کسى در اثناى طواف آن را قطع کند و از اول شروع نماید, اگر بعد از نصف شوطچهارم باشد آن طوافى را که از سرگرفت کفایت مى کند و الا یک طواف به جا آورد و با فرض جهلظاهر این است که اعمال مرتبه صحیح است و از احرام خارج شده است .

مـسـالـه 162 - س - آیا مى شود قبل از شوط چهارم , طواف رابدون عذر به هم زد و آن را کان لمیکن دانست و یا مانند نمازقطع کردن آن جایز نیست ؟

ج - قـطـع مـانع ندارد, ولى در صورت قطع باید طواف را ازسرگرفت و اتمام مفید نیست , چوناستدامه نیت از بین رفته است .

مساله 163 - اگر در بین طواف عذرى براى اتمام آن پیدا شد,مثل مرض و حیض , پس اگر بعد ازتـمام شدن نصف شوطچهارم بوده بعد از رفع عذر برگردد و از همان جاطواف را تمام کند و اگرقـبـل از نـصـف شـوط چهارم بوده , طواف را اعاده کند واحتیاط مستحب در فرض اول - در غیرحیض و حدث - آن است که اتمام کند و اعاده نماید.

احکام شکدر طواف

مـساله 164 - اگر بعد از تمام شدن طواف و انصراف از آن شک کند که آیا طواف را زیادتر از هفت دور بـه جا آورده یا نه یا شک کند کمتر به جا آورده یا نه اعتناء نکند و طوافش صحیح است ,لکن درصورت دوم خالى از اشکال نیست و احتیاط ترک نشود.

مساله 165 - اگر بعد از طواف شک کند که طواف را صحیح به جا آورده یا نه , در صورتى که به جاآوردن هفت دور معلوم باشد, طوافش صحیح است , گرچه در محل طواف باشد و ازآن جا منصرف نشده باشد.

مساله 166 - اگر در آخر دور که به حجرالاسود ختم شد,شک کند که هفت دور زده یا هشت دوریـا زیـادتـر بـه شـک اعـتـنـانـکند, در این صورت طوافش صحیح است و اگر قبل از رسیدن بهحـجـرالاسود و تمام شدن دور شک کند که آنچه را دور مى زنددور هفتم است یا هشتم , طوافش باطل است .

مـساله 167 - اگر در آخر دور یا اثناى آن شک کند میان شش و هفت و هر چه پاى کم تر از آن درکـار اسـت , طـواف اوبـاطـل است , اما شک در طواف مستحبى بنا را بر اقل مى گذارد وطوافش صحیح است .

مـسـاله 168 - شخص کثیرالشک در عدد دورها اعتنا به شکش نکند, و معیار در کثیرالشک عرفىاست و ظن در عدددورها اعتبار ندارد و حکم شک را دارد.

مسائل متفرقه طواف

مـسـاله 169 - اگر مقدارى از موهاى سر زن یا جاهاى دیگر بدن او عمدا ظاهر باشد, على الاحوط طـواف او صـحـیـح نـیـست و درغیر مورد عمد صحیح است , مگر در جاهل مقصر, على الاحوطوحجاب زن در طواف فرق مى کند با حجاب او در حال نماز وفقط وجه و کفین در طواف مستثنىشده است , على الاحوط.

مـسـالـه 170 - س - در طواف مستحبى زنان مى دانند که به بدن مردان نگاه مى کنند و احیانا دربین فشار مردان قرار مى گیرند,از نظر شرع چگونه است ؟

ج - اگـر اختیارا به نامحرم نگاه نکنند, اشکال ندارد, ولى درازدحام بهتر است , مراعات کنند, درهر صورت طواف صحیح است .

مـساله 171 - کسى که براى خود از اول تکلیف , سال خمسى قرار نداده , اگر به حج مشرف شود وبا همان پول لباس احرام وقربانى تهیه کند, در صورتى که پول او از در آمد کسب و حقوق باشد ولىمعلوم نباشد که ربح بین سال است بدون تخمیس حکم غصب دارد, در این صورت طواف و قربانىصحیح نیست .

مساله 172 - اگر شخصى با پول خمس نداده لباس احرام بخرد و با آن محرم شود و طواف و نمازبـه جا آورد, اگر از روى علم و عمد نباشد عمره و حج او صحیح است , ولى اگر, جاهل مقصر باشدبـایـد طـواف و نماز را اعاده کند و با پولى که معلوم نیست متعلق خمس است لازم نیست , خمس بدهد, هر چنداحتیاط مطلوب است , با این وصف , طواف صحیح مى باشد.

مـسـاله 173 - س - زنى با شوهرش - که یک دور طواف راانجام داده بود - نیت طواف کرد و با اوادامه داده و بعد از شوطآخر مرد - که شوط ششم زن است - او به جاى این که یک شوط دیگر به جاآورد تا طوافش کامل شود, طواف را از سرگرفت , طواف اول و دوم زن چگونه است ؟

ج - همان طوافى را که از سر گرفته , کفایت مى کند.

مساله 174 - س - شخصى با علم به حرمت تماس با بدن زن در حین طواف از روى شهوت با بدنزنى تماس مى نماید و ازاین تماس متلذذ مى گردد آیا طواف او اشکال پیدا مى کند یا نه ,تکلیف اوچیست ؟

ج - مضر به طواف نیست , و اگر کارى که موجب کفاره است ,انجام داده باید کفاره بدهد.

مساله 175 - س - هر گاه محرم به احرام عمره تمتع حائض باشد و آب در دسترس نداشته باشد ویا وقت عمره مى گذرد,آیا طواف و نماز با تیمم کافى و مجزى است یا باید نایب هم بگیرد؟

ج - اگر از گرفتن وضو و غسل عذر داشته باشد واجب است بدل از وضو یا بدل از غسل تیمم کند.

مساله 176 - جایز است در بین طواف براى رفع خستگى واستراحت بنشیند یا دراز بکشد و بعد ازهمان جا اتمام کند, ولى نباید آن قدر طول بدهد که موالات عرفیه به هم بخورد.

مساله 177 - س - اکل و شرب در حال طواف جایز است یانه ؟

ج - مانع ندارد.

مـسـالـه 178 - س - کسى که بعد از تقصیر در عمره تمتع متوجه شود که وضوى او باطل بوده یاوضو نداشته و با این حال طواف کرده و نماز طواف خوانده است , وظیفه اوچیست ؟

ج - طواف و نماز را اعاده کند و عمره او صحیح است .

مـسـالـه 179 - اگـر در حـیـن طواف , مامورین نظافت مسجدالحرام دست به دست هم دادند وهـمـان طـور تـوسعه دادند تا از مطاف خارج شدند در این صورت اگر هنوز مردم در حال طواف بـاشـنـد,طـواف آنـها صحیح است و اگر مدتى طول کشید و گمان کردندموالات عرفیه به همخـورده و طـواف را از سـر گرفتند در صورتى که به هم خوردن موالات مشکوک باشد, طوافشانصحیح است .

مـسـاله 180 - اگر دخترى در کودکى و یا در اوائل سنین بلوغ جنب شود و تا حال غسل جنابت راانـجـام ندهد و با این حال حج به جا آورد اگر یقین کند که جنب شده , نماز و طواف او بدون غسلجنابت صحیح نیست و غسلهاى دیگر, مثل حیض وجمعه از غسل جنابت کفایت نمى کند, اما حجاو صحیح است ,ولى طوافهاى عمره و حج و طواف نساء و نمازهاى آنها را باید باطهارت انجام دهدو در صـورت عـدم تـمـکـن نـایـب بـگـیرد و تانایب اعمال را انجام نداده , از بوى خوش و ازدواجاجتناب نماید.

نماز طواف

مـسـالـه 181 - بعد از تمام شدن طواف واجب , واجب است دورکعت نماز, مثل نماز صبح بخواند, خـواه طـواف عـمره باشد یاطواف حج یا طواف نساء و بنا بر احتیاط واجب , باید نماز را فوراپس ازطواف بخواند و میزان , مبادرت عرفیه است .

مساله 182 - نماز طواف واجب را باید پشت مقام ابراهیم (ع ) و نزدیک به آن به جا آورد به نحوى کهمـقام در مقابل او قرار گیرد و پشت مقام حد معینى ندارد و میزان عرفى است وبهتر آن است کههـر مـقـدار که ممکن است , نزدیک تر بایستد,اما باعث مزاحمت دیگران نشود و اگر در غیر محلذکر شده بخواند و سایر اعمال را با اعتقاد به صحت آن انجام دهد, فقطنماز را اعاده کند.

مـسـالـه 183 - شک در رکعات نماز طواف موجب بطلان نمازاست و باید آن را اعاده کند و بعیدنـیـسـت اعـتبار ظن در رکعات , واگر در افعال یا اقوال شک کرد, پس اگر محل آن نگذشته آنرا,بـه جـا آورد و اگـر مـحل آن گذشته به شک خود اعتنا نکند و دراحکام این نماز با نماز یومیهمساوى است .

مـسـالـه 184 - اگر زنى بعد از طواف و قبل از نماز حائض شد,اگر وقت وسیع است صبر کند تاپاک شود و نماز را بخواند و بعدبقیه اعمال را انجام دهد و اگر وقت تنگ باشد سعى و تقصیرعمرهتمتع را انجام دهد و به حج تمتع محرم شود و بعد ازطواف حج یا قبل از آن نماز را بخواند و سپس بقیه اعمال راانجام دهد.

مساله 185 - س - زنى نماز طواف خود را در حجراسماعیل (ع ) خوانده است و چون به منزل آمده ,مـلـتـفـت شـده کـه حائض شده است و تا وقوف به عرفات پاک نمى شود, وظیفه اودر مورد نمازچیست , و آیا عمل او صحیح است یا خیر؟

ج - عمره او صحیح است و باید براى حج تمتع محرم شود ووقتى خواست طواف کند و نماز حج رابخواند قبل یا بعد ازآن , نماز طواف عمره تمتع را به جا آورد.

مـسـالـه 186 - س - زنى بعد از طواف وضوى او باطل شده وخجالت کشیده که بگوید نمازش رابى وضو خوانده است و بعداز آن سعى و تقصیر را انجام داده و محل شده است , وظیفه اوچیست ؟

ج - باید نماز و سعى و تقصیر را اعاده کند.

مـسـاله 187 - س - گاهى در پشت مقام ابراهیم (ع ) جمعیت زیاداست و چون زن و مرد کنار همقرار مى گیرند, احیانا موردفشار و ازدحام واقع مى شوند بدون این که ریبه و فسادى دربین باشد,آیا به نماز طواف ضرر نمى رساند؟

ج - براى نماز ضرر ندارد.

مـسـالـه 188 - س - اگـر زن تـکـبیرة الاحرام یا قرائت را در نمازطواف بلند بگوید به طورى کهنامحرم بشنود, جایز است یاخیر؟ و بر فرض عدم جواز آیا اعاده لازم است ؟

ج - اشکال دارد و نماز را اعاده کند.

مساله 189 - س - در مقام ابراهیم (ع ) به واسطه ازدحام جمعیت نمى شود زن پشت سر مرد بایستدو گاهى زن جلوترازمرد مشغول نماز مى شود, در این صورت نماز آنها صحیح است یا خیر؟

ج - صحیح است .

مساله 190 - س - آیا زن به نیابت از دیگرى مى تواند نمازطواف بخواند؟

ج - مانعى ندارد.

مـسـالـه 191 - س - اگـر زنى بعد از انجام طواف یا نماز آن شک کند که در هنگام طواف یا نماز,حائض بوده یا نه ؟ آیا اعمالش صحیح است ؟

اعاده دارد یا نه ؟

ج - اعمالش صحیح است و اعاده ندارد.

سعى بین صفا و مروه

مـساله 192 - واجب است بعد از نماز طواف بین دو کوه صفا ومروه سعى کند و سعى بین دو کوه بـایـد احـراز شـود, بدین نحو که از صفا به مروه برود و از مروه به صفا برگردد و این عمل در حجوعمره مفرده نیز واجب است .

مـسـاله 193 - طهارت از حدث و خبث و ستر عورت در سعى معتبر نیست , گرچه احوط مراعات طهارت از حدث است .

مـسـالـه 194 - زنهایى که حائض هستند, باید سعى راخودشان انجام دهند, چون محل سعى جزءمـسـجد نیست و اگربراى انجام سعى از مسجدالحرام عبور کردند به جهت ازدحام ,سعى صحیحاست , هر چند گناه کرده اند.

مـسـالـه 195 - س - آیا زنهایى که به علت عادت ماهانه براى طواف نایب مى گیرند, در سعى هممى توانند نایب بگیرند؟

ج - محل سعى جزء مسجد نیست و سعى را باید خودشان به جا آورند, با مراعات ترتیب بین طواف وسعى .

مساله 196 - س - اگر در سعى بعضى از مواضع بدن زن غیراز وجه و کفین پیدا باشد, آیا به سعىاو ضررى مى زند یا نه ؟

ج - ضرر نمى زند.

مساله 197 - س - آیا بر زنان حائض و نفساء, به هنگام سعى وضو لازم است ؟

ج - وضو براى سعى بر هیچ کس لازم نیست .

مساله 198 - س - آیا هروله براى زنان استحباب دارد؟

ج - بر زنها هروله , یعنى حرکت سریع میان دو محل معین ازسعى مستحب نیست .

مـسـالـه 199 - واجب است رفتن و برگشتن بین صفا و مروه از راه متعارف باشد .محرم مى تواندسـواره سـعـى کـنـد, - مـثـلا بـا ویـلچر- چه در حال اختیار و چه با عذر لکن پیاده سعى کردنافضل است .

مساله 200 - س - زنى به علت پیرى یا مرض نمى تواند, یکسره سعى کند تکلیفش چیست ؟

ج - جایز است به جهت استراحت و رفع خستگى نشستن یاخوابیدن بر صفا و مروه یا بین آنها یابینسـعـى آب بـخـورد ومـوالات در سعى معتبر نیست , مگر این که شوط اول تمام نشده باشد که درصورت فوت موالات احتیاطا سعى را از سربگیرد.

تقصیر

مساله 201 - در عمره تمتع واجب است بعد از آن که محرم سعى کرد, تقصیر کند, یعنى مقدارى از ناخنها یا مقدارى از موى سرخود را بزند و بهتر آن است که اکتفا به زدن ناخن نکند, بلکه مقدارىاز موى سر را بزند, و کندن مو کفایت نمى کند.

مـسـاله 202 - اگر تقصیر را فراموش کند تا وقتى که محرم شد براى حج در این صورت عمره اش صحیح است , ولى احوطاین است که یک گوسفند فدیه بدهد.

مـساله 203 - اگر عمدا تقصیر را ترک کند تا وقت احرام حج ,عمره او بنا بر اقوى باطل مى شود وظاهرا حج او به افراد تبدیل مى شود و جهل در ترک تقصیر حکم عمد را دارد.

مـساله 204 - پس از آن که زن تقصیر کرد آن چه به سبب احرام حرام شده بود حلال مى شود, حتىجماع .

مساله 205 - س - زنى که به خاطر ترس از حائض شدن اعمال حج را پس از احرام بستن بر وقوفینمقدم داشته , اگر بعد ازسعى تقصیر نماید آیا محل مى شود, و در غیر این صورت کفاره دارد؟

ج - محل نمى شود و اگر جاهل یا ساهى بوده کفاره ندارد.

مـساله 206 - س - اگر زنى احتمال بدهد در صورتى که درمحل سعى تقصیر کند موجب نمایانشدن موى سر اومى گردد, آیا مى تواند در منزل تقصیر کند؟

ج - مانعى ندارد و بعد از تقصیر محرمات بر او حلال مى شود.

مـسـالـه 207 - س - آیـا زن مى تواند از زن دیگرى خواهش کندمقدارى از موى او را براى تقصیرکوتاه کند؟

ج - در صورتى که از احرام خارج شده باشد, اشکالى ندارد.

تبدیل حج تمتع به افراد

مساله 208 - اگر زنى محرم شد و وقتى وارد مکه شد, به واسطه حیض یا نفاس نتواند طواف به جا آورد و اگـر بـخواهد در مکه بماند تا پاک شود, نمى تواند یا ترس آن را دارد که وقوف به عرفات رادرک نـکند, در این صورت باید عدول کند به حج افرادو پس از به جا آوردن آن عمره مفرده به جاآورد.

مساله 209 - س - خانمى که وظیفه او حج افراد است , عمره مفرده را تا چه وقتى بلاعذر مى تواند,تاخیر بیندازد؟

ج - باید مبادرت کند عرفا على الاحوط و به تاخیر نیندازد.

مساله 210 - س - زنى که حیض بوده و نمى دانست و اعمال عمره را کاملا به جا آورد بفرمایید بایددوباره به جا آورد یاکافى است ؟

ج - اگر وقت دارد, باید طواف و نماز را اعاده کند, ولى اگروقت ندارد, این که وظیفه مبدل شدهیا نه , محل اشکال است واحتیاط را مراعات نماید و براى حج افراد تلبیه بگوید و بعد ازآن هم عمرهمـفـرده را به جا آورد, مانند دیگر زنان حائض که نمى رسند عمره تمتع را تمام کنند .گفتن تلبیهاحتیاطا براى آن است که شاید از احرام خارج شده باشد.

مـسـالـه 211 - س - زنى که عادت ماهانه وقتیه و عددیه داشت ومثلا, روز هفتم ماه پاک مى شد,همان روز هفتم پاک شد وغسل کرد اعمال عمره اش را به جا آورد, روز بعد لک دید, بازغسل کرد واعمال را انجام داد تا روز دهم و براى عرفات حرکت کرد, روز یازدهم هم لک دید, آیا حجش افراداست یاتمتع ؟

ج - در فرض مزبور وظیفه او تمتع است و همان عمره اش صحیح بوده است .

مساله 212 - س - زنى روز هشتم خون دید, خیال کرد حیض است , احرامش را تبدیل به حج افرادکرد, بعد که به عرفات رفت , متوجه شد که استحاضه است , وظیفه او چیست ؟

ج - اگر وقت عمره ضیق شده (یعنى نمى تواند به مکه برگرددو اعمال عمره را به جا آورد, خواهبـه خاطر تنگى وقت باشد یابه خاطر عدم تمکن از مراجعت ) و طواف را عمدا تاخیرنینداخته , حجافراد را تمام کند و اگر حج او واجب است , عمره مفرده هم به جا آورد, اما اگر عمدا طواف و سعىرا بـه تاخیرانداخته و وقت انجام اعمال هم ضیق شده , باید احتیاطا حج افراد را اتمام کند و سپس عمره مفرده را به جا آورد و سال دیگر حج خود را اعاده نماید.

احرام حج

مـسـالـه 213 - واجب است بر هر مکلف که بعد از تمام شدن اعمال عمره تمتع , نیت کند و محرم شـود به احرام حج تمتع وواجبات احرام و شرایط و تروک و محرمات , مانند احرام عمره تمتع است به غیر از نیت و محل احرام که در احرام حج باید به نیت حج تمتع محرم شود.

مـسـالـه 214 - مـحل احرام حج تمتع شهر مکه است , هرجاى مکه که باشد هر چند درمحله هاىتـازه سـاز و اگـر ازمـحـلات مکه نباشد یا مورد شک باشد کفایت نمى کند, ولى مستحب است درمسجدالحرام محرم شود و افضل مواضع آن مقام ابراهیم (ع ) یا حجر اسماعیل (ع ) است .

مـسـالـه 215 - اگـر احـرام حج تمتع و یا تلبیه را فراموش کند وبه منى و عرفات رفت , هر وقت مـتوجه شد واجب است برگرددبه مکه و در آنجا محرم شود یا تلبیه را بگوید و اگر ممکن نشدبهواسطه تنگى وقت یا عذر دیگر از همان جا که هست محرم شود و همان جا لبیک بگوید واگر بعد ازتقصیر یا حلق متذکرشد که تلبیه را نگفته عملش صحیح است و لازم نیست تلبیه را بگوید.

وقوف در عرفات

مساله 216 - واجب است شخص محرم به احرام حج در ظهرعرفه (نهم ذى الحجه ) درعرفات باشد ودر آن جـا نیت وقوف کندو مقصود از وقوف , بودن در آن مکان , به قصد قربت و براى رضاى خدا,محرم در وقوف مى تواند نشسته یا خوابیده باشد.

مـساله 217 - احتیاط واجب آن است که از زوال (ظهرشرعى ) روز نهم تا غروب شرعى - که وقت نماز مغرب است -در عرفات باشد, پس جایز نیست تاخیر بیندازد و در وقت عصر,وقوف کند.